Film Seçkileri 2022

21³ (Kırgızistan), Marina Saifidin Kyzy, 19’45”

Sekiz yaşındaki Alikhan tiyatro oyuncusu olmayı hep hayal etmiştir, ancak, sahne korkusunu yenmesi zordur. Ama hayaller insanları olağanüstü şeyler yapmaya iter. Alikhan akranlarıyla birlikte, her çocuğun kendine uygun bir rolü olduğu yeni bir tiyatro oyununda sahne almaya hazırlanıyor. Herkes renkli ve güzel bir oyun yaratmak için bir araya gelir. Oş’taki Sultan Ibraev Ulusal Dram Tiyatrosu’nda sahne alacaklardır. Bu, ‘Güneş’in Çocukları’nın hayatındaki bir günün, tutkuları ve dostluklarının muhteşem hikayesidir.  Sahnede sadece oynamayı öğrenmezler, aynı zamanda cesaret, asalet ve sebat testinin de üstesinden gelirler.

Arayış / The Odyssey (Türkiye), Ömer Güler, 12’46”

Film Anadolu coğrafyasında doğup büyümüş ve bu toprakların kadim kültürü ile yetişmiş olan Hüseyin Taşpınar’ın ilerleyen zaman ve değişen toplum yapısına karşı direnip atalarından aldığı değerlere göre yaşantısını devam ettirmesi ve eşyalarla olan ilişkisine dayanmaktadır. Hikâye, arka plana atılan ve önemsenmeyen eşyalara el verip onları yeniden var etmesi ile kendisinin varoluşunu inşa eden Hüseyin Taşpınar’ın eşyalar üzerinde manevi bir yolculuğa çıkarak hakikat arayışını konu alıyor.

Arayış (Türkiye), Orhan Dede, 17'28"

Bir sabah evinden işe gitmek üzere yola çıkan evin babası Tedrisa eve döndüğünde ailesini bulamaz.  Etiyopya’nın Tigray bölgesinde yaşayan Tedrisa ve ailesi bölgede yaşanan silahlı çatışmalardan  kaçarak Sudan’a sığınırlar. Aileden haber alamayan baba zorunlu göç yollarına düşer ve ailesini  aramaya başlar.

Barefoot Empress (Hindistan), Vikas Khanna, 14’51”

Çıplak Ayaklı  İmparatoriçe, 96 yaşında birinci sınıf öğrencisi olarak başlayan ve hayat boyu okula gitme hayalini gerçekleştiren Karthyayani Amma’nın olağanüstü yolculuğunu takip ediyor.

Gulab Gul (Turkey), Semih Sağman, 11’17”

Gulab Gul, Afganistan’ın ücra bir dağ köyünde yaşayan bir çocuktur. Gulab’ın doğuştan iki kolu yoktur. Beş  yıl önce babasını kaybeden Gulab’a amcası bakmaktadır. Ama amcası da iş için şehre gitmek zorundadır. Peki, amcası ayrılırsa Gulab Gul bu zorlu coğrafya ve kendi eksiklikleri ile nasıl başa çıkacaktır?

Health Sinks at The Southern Border (İspanya), Alba Villén-Ignacio Marín, 13’24’’

İspanya’ya gelen göçmenlerin sağlık durumu nedir? Ve onlar buradayken, karşılama koşulları sağlıklarını nasıl etkiliyor? La Salud Naufraga kıyılarımıza ulaşan göçmenlerin sağlık durumu hakkında kısa bir belgesel. Sonuç açık: İspanya’da karşılama  insanları hasta ediyor.

I Won’t Remain Alone (İran), Yaser Talebi, 15'

86 yaşındaki kör Seyed Jalal ve kronik sinir zedelenmesi rahatsızlığı olan 80 yaşındaki eşi Bibi Soraya yoksulluk içinde yaşıyor. İki oğulları şehre taşınmıştır. Oğullarından birinin beyin ölümünün gerçekleştiğine dair yıkıcı bir haber alırlar. Yaşlı ve kırılgan kör baba, diğer 16 hastaya yardım etmek için oğlunun sağlıklı organlarını bağışlayıp bağışlamamak konusunda bir karar vermek zorundadır.

Laboratory NO.2 (Irak), Edris Abdi, Aware Omer, 16’17”

2 No’lu Laboratuvar belgeseli  Süleymaniye Tıp Bilimleri Üniversitesi’nin otopsi bölümünde 14 yıldır çalışan yaşlı bir adamın hikayesidir. On dört  yıl boyunca bir ceset üzerinde çalışır. Sonunda emekli oluyordur. Ancak sonunda bir karar verir ki…

Meryem (Türkiye), Hatice Kübra Ergen, 7’ 08”

Meryem, Bosna Savaşında ailesini kaybetmiş bir kızdır. Ailesinden geriye kalan bir iz bulamayınca onlardan kalan tek fotoğrafı bulmak ve gömmek için Potocari Anıt Mezarlığına doğru yola koyulur.

Seven Symphonies of Zagros (İran), Perwîz Rostemî, 23’17”

‘Zagros’un Yedi Senfonisii’ belgeseli, Zagros halkının hayatındaki en eski nefesli çalgının (Kaval)  yedi makamının felsefesini anlatıyor.

Belgesel, altmış-beş  yılını kaval  çalarak geçiren  geçiren yaşlı bir adamı anlatıcı olarak  kullanıyor. Filmin hikayesi karakter odaklıdır ve filmindeki yedi Makamın felsefesidir. Hayat sadece  ima edilir. Yedi farklı dinlerde kutsal bir sayı olarak kabul edilir ve filmin içeriği bu konu ile ilgilidir.

Soft as Metal (İsveç), Seywan Saedian, 28’

Savaş bölgelerinde insanların metalle ilgili hoş anıları olmaz. Tüm silahlar metalden yapılmıştır. Şimdi bir heykeltıraş, savaş kalıntılarından heykeller yapıyor ve onları bir kamyonla köylere götürüyor. Bu sefer insanlar değil metalden korkmuyorlar, aksine onlardan hoşlanıyorlar. İnsanlar, özellikle çocuklar ve modern sanat arasındaki ilişki çok heyecanlandırıcı  olacak.

Suyu Bulandıran Kız (Türkiye), Deniz Telek, 11’35”

Savaş bölgelerinde insanların metalle ilgili hoş anıları olmaz. Tüm silahlar metalden yapılmıştır. Şimdi bir heykeltıraş, savaş kalıntılarından heykeller yapıyor ve onları bir kamyonla köylere götürüyor. Bu sefer insanlar değil metalden korkmuyorlar, aksine onlardan hoşlanıyorlar. İnsanlar, özellikle çocuklar ve modern sanat arasındaki ilişki çok heyecanlandırıcı  olacak.

A Little Circus (Japonya, Kamboçya), Yoshiro Osaka, 26’ 40”

Bu film, Kovid pandemisinden muzdarip olan Kamboçyalı sirk grubunda barınarak yapılmıştır. Yaşamanın gücünü ve neşesini bedende ifade eden Kamboçya Sirki, hem sahnede hem de sahne dışında gülümsemelerle dolu ve göz kamaştıracak kadar güçlüdür. Bu filmi bu enerjinin film aracılığı ile seyirciye iletilmesi umuduyla yaptım.

Before Darkness ( İran-Afganistan ), Mosayeb Hanaei, 17’24”

Afgan bir kadın çocuğunu İran sınırından geçirecek kadar parası olmadığı için saklar. Ama planı açığa çıkar.

Farewell (İngiltere), Nihat Seven, 10’20”

Kovid–19 semptom günlerini ve psikolojik durumu yaşayan bir hemşire, hastanedeki çalışma günlerinde yaşananları ve pandeminin yol açtığı kaotik dönemleri, genç ve yaşlıların tedavilerini ve ölümlerini görünce etkilenmiş ve tükenmiş meslektaşlarını hatırlıyor.

Getir&Götür (Türkiye), Ömer Miraç Tunç , 19’43”

Ahmet, yeni doğacak çocuğu ve ailesinin geleceği için bir iş kurmak niyetindedir. Bu işi en yakın arkadaşı ile ortak kuracaktır. Ancak daha çok kazanmak uğruna arkadaşını yarı yolda bırakır ve işe tek başına devam etmeye karar verir. Bu kararı ona türlü talihsizliklerin kapısını açar ve işleri batırır. Artık ailesinin küçük birikimini yok etmekle kalmamış insanların hayatını da tehlikeye atmıştır. Bu andan sonra karar vermesi gerekir. Yeni doğacak çocuğunu kanlı bir para ile mi büyütecek yoksa doğru yolu seçip, kaderine razı mı olacak.

Hemnefes (Fransa), Abdullah Şahin, 19’47”

Farklı bir perspektiften modern zamanlarda geçen bir Habil Kabil hikayesi. Hayati ve Saffet balıkçılıkla geçinen iki kardeştirler. Saffet abisinin hayalperestliği yüzünden eğitimine devam edememiş ama bir tutku haline getirdiği gökyüzü biliminde kendisini eğitmiştir. Saffet kanaat sahibiyken abisi Hayati define işleriyle uğraşıp bir an önce köşeyi dönme derdindedir. Tek mal varlıkları olan eski arabalarını verip karşılığında bir define haritası alırlar. Saffet’in astronomi ilgisi sayesinde definenin yerini bulurlar fakat iki kardeşi define avında bir sürpriz beklemektedir.

İstanbul İstanbul(Türkiye), Kasım Ördek, 19’14”

70’li yaşlardaki Konstantin ve eşi, Rumların farklı zamanlarda birçok sebep yüzünden ayrılmak zorunda kaldığı  İstanbul’dan kopamamışlardır. Konstantin, eşinin ölümüyle birlikte İstanbul ile eşini ilişkilendirerek geçmişe  dair düşüncelerin ve düşlerin içine girer. O da tıpkı İstanbul’dan kopmak istemeyen eşi gibi eşinden kopamaz.

Kuş Bakışı (İran), Mohsen Banasiri, 11’50”

Oğlunun okulda dövüldüğü~nü öğrenen baba, oğluna kendini nasıl savunacağını ve saldıracağını öğretmeye çalışır ama oğlunun bunu yapmak istemediğini ve başkalarıyla kavga etmeyi tercih etmediğini fark eder, ama baba ısrarcıdır.

Mind Clemency (Irak), Warman Saeed, 13’43”

Şerko’nun eşi Nazanin’e Alzheimer teşhisi konulmuştur, oğulları Aras ise birkaç yıldır kayıptır. Şerko karısına oğullarının Avrupa’ya gittiğini söylemiştir ama aslında Şerko da onun hakkında hiçbir şey bilmemektedir. Nazanin, hergün Şerko’nun arkadaşı Tevfik ile oğluymuş gibi konuşur, ta ki bir gün Tevfik bir sorunla karşılaşana kadar.

Quarantine Diary (Kazakistan), Samgar Rakym, 19’59”

Kocasına koronavirüsü bulaşan bir kadın üç çocuğu ile birlikte 14 gün karantinada kalır. Film bu 14 günde neler olduğunu anlatıyor.

The Sprayer (İran), Farnoosh Abedi, 8’57”

Püskürtücüler ordusunun işgal ettiği topraklarda kimsenin halka açık olarak ya da özel hayatında bitki yetiştirmeye hakkı yoktur. İnsanların ve askerlerin çoğu bir bitkinin nasıl büyüdüğünü ya da neye benzediğini bile bilmiyorlar. Ta ki, bir gün askerlerden biri tozun derinliklerine gömülü bir tohum bulana ve merakı olağanüstü, büyük, devrim niteliğinde bir şeyin başlangıcı olana kadar.

Haymatlos (Türkiye), Mustafa Aydın, 12’39”

Kendi dillerine, kimliklerine yabancı olan göçmenler, ne geldikleri yere aittir ne de bu topraklara. Onlar vatansız, evsiz, topraksız kalan insanlar. ‘Haymatlos’ Afganistan’dan Türkiye’ye gelmek için günlerce aç susuz yürüyen umut yolcularının yaşamlarına tanıklık ediyor.

The Record (İsviçre), Jonathan Laskar, 8’49’

Bir antika müzik aleti satıcısı, bir gezginden büyülü bir plak alır: “Aklını okur ve kayıp anılarını çalar.” Bu bitmek tükenmek bilmeyen plağa takıntılı olan antikacı, onu tekrar tekrar dinler ve çocukluğunun unutulmuş hatıraları yeniden canlanır.

The Sea (Fransa), Elena Surina, 11’33’’

Gerard deniz kenarına yakın yaşayan 12 yaşında bir çocuktur. Bir gün başına beklenmedik ve korkunç bir şey gelene kadar, her gün kıyıdan uzağa, özgürlüğünü hissettiği yere yüzer.

Hope (Kyrgyzstan), Saule Mukanbetova, 7’19”

Küçük bir kız ve onun çeşitli yaşam senaryoları. 8 yaşındaki Umut anneannesi ile Kırgızistan’ın dağlık bir şehrinde yaşıyor. Umut’un annesi yurtdışında çalışan bir işçi göçmendir. Umut yanında her zaman oyuncak bebeğini taşır. Oyuncak bebek başkaları için sadece bir oyuncak iken Umut için annesidir. Ancak bunu herkes anlamaz.

Airborne (Polonya), Andrzej Jobczyk, 7’36”

Airborne, uçan makinelerin dünyasını flora ve fauna krallığına bağlayan gerçeküstü bir animasyondur. Dövüşe dalmış olan pilot hedefini kaybeder ve bu da trajediye yol açar. Uçak bir ağacın tepesine çarpar. Son gibi görünen trajedi, tarihte yeni bir sayfa açar. Kaza mahallinde yeni bir hayat uyanır ve artık kökeninin gizemini çözmek zorundadır. Airborne, tutku ve kökleri hakkında bir hikaye ve bize yeniden doğmak için neleri kaybetmemiz gerektiğini anlatıyor.

Echo (Yunanistan, İran, Kanada), Sergio Kotsovoulos,11’36’’

Ellie sözlü iletişimle mücadele eder ve ev sahibesi sayesinde hayatta kalır. Manu tam karşısındaki daireye taşınır. Günden güne rutinleri birbirini yankılar ve bir bağlantı ortaya çıkar.

Heal (İran),Rozita Mirani, 10’56”

Şifa, Rozita Mirani’nin meme kanserinin kalıtsal olması konusunu ele alıyor. Daha önce kanser olan bir kız şimdi kendisi de kanser olan annesini hastaneye götürüyor ve ona meme kanseri ameliyatından önceki gece yaşadıklarını anlatıyor.

Kıspet (Türkiye), Harun Korkmaz, 20’

Kırklı yaşlarının ortasında bir ayağı favori olduğu Kırkpınar Yağlı Güreşlerinin yarı finalinde yakın arkadaşı Korkmaz’la güreşirken sakatlanan Cemal, o günden sonra hayatından güreşi tamamen çıkarır. Ne var ki oğlu Hamza ilkokulun sonralarına geldiğinde etrafından babasının, dedesinin pehlivanlık hikayelerini dinliye dinleye güreşe ilgi duymaya başlar. Hamza’nın en büyük hayali Kıspet giyip babasına aslında ne kadar başarılı bir pehlivan olabileceğini okul müsameresinde göstermektir. Ancak işler planladığı gibi gitmez.

Pencere Önü (Türkiye), Tufan Yılmaz, 14’50

Üç yaşlı hastadan biri ölünce, tüm hastalar pencere önüne kaydırılır. Mehmet, huysuz ve aksi olan Sait’e ve geçici süreliğine odaya gelen Nagehan’a pencereden bakarak dışarıda gördüklerini anlatır. Diğer hastalar Mehmet’in anlattıklarını hayal eder.  Sait’in pencereden dışarı bakma isteği bir seçim yapmasını gerektirecektir. 

Quino’s Dream (İspanya), Santiago Erlich, 7’17”

Bu el çizimi ve büyüleyici kısa animasyon filmi, farklı ırklardan oluşan bir ailenin hikayesi aracılığıyla birini sevmek ve kabul etmek arasındaki ince farkı keşfediyor.

Same Old (ABD-Kanada), Lloyd Lee Choi, 15’09”

Lu, teslimat görevlisi olarak yaptığı işten aldığı bahşişlerle günden güne yaşayan Çinli bir göçmendir. Acımasız şehirde çaresizce geçimlerini sağlamaya çalışan karısına ve hasta annesine destek olur. Bir gece bisikleti ve aslında geçim kaynağı ondan çalınır. Bisikletini geri almak veya Amerika’da inşa ettiği kırılgan hayatı paramparça etmek için umutsuz bir yolculuğa çıkmak zorunda kalır.

The Swing (Kırgızistan), Samara Sagynbaeva, 20’38”

Yaşlı ve dürüst Bolot, bir köy okulunda kaloriferci olarak çalışmaktadır. Evindeki kömür bitince karısı, okulda az olmasına rağmen onu okuldan kömür çalmaya ikna eder.

Shades of Melancholy (Kırgızistan), Karash Zhanyshov, 19’55”

Baizak ve Meerim aynı köyde büyümüşler ve sonra ikisi de şehre taşınmışlardır. Ama şehir kızı içine çeker ve bir gün kız ortadan kaybolur. Meerim’e aşık olan Baizak, bir maceraya atılır.

Shark (Avustralya), Nash Edgerton, 14’07”

Jack, iyi niyetli ama yanlış anlaşılan bir şakacıdır. Önceki ilişkileri, eski kız arkadaşlarının onun mizah anlayışını takdir etmemesi nedeniyle zarar görmüştür. Ama işler Jack için iyiye gidiyordur. Şaka yapmayı seven Sofie ile dengiyle tanışmış görünüyor. Bu noktada ne ters gidebilir? Edgerton’ın en yeni filmi Köpekbalığı, seri şakacı Jack hakkındaki kısa film üçlemesinin üçüncü bölümüdür.

Stylo Rouge (Fas),Abdou el Mesnaoui, 15’

Yakınlardaki bir mezrada komünal bir seçim kampanyası yürütülürken, bir öğretmen uzak dağlık bir bölgede bulunan bir okulda bir sınavı ortaklaşa düzelterek öğrencilerine demokrasinin anlamını aktarmaya çalışır.

The Bloody Family (İran), Amir Karami, 14’21”

Eski ve gizemli bir evde genç bir kız yıllardır karanlık odasından çıkmamaktadır. Bir sosyal hizmet görevlisi kızın hayatını kurtarmak için bu eve girer.

Sar (Türkiye), Adar Baran Değer, 17’34’’

Göç her zaman biraz mecburi ve trajedilere gebe bir yolculuktur. Göçmenler, öngörülmezlikler ile dolu bu mecburi yolculuğu sağ salim tamamlasalar dahi yolda her zaman bir şeylerini yitirmişlerdir. ‘Soğuk’ göçün bu uğraklarını, soğuk bir coğrafyada sınırı aşmaya çalışan hamile bir kadın ve kocasının hikâyesinde bir araya getiriyor.

The Hot Stone (Rusya), Lolita Naranovich, 16’53”

Ivashka, kolhozdaki  bir bahçeden elma çalar. Hiçbir şey söylemeden gitmesine izin veren yaşlı, engelli bir gardiyan tarafından yakalanır. Ivashka, ormanda gençliği geri getirebilecek sihirli bir taş bulur. Oğlan, nezaketinin karşılığını gardiyana ödemek için taşı kullanmaya karar verir.

Ah Yalan Dünyada (Türkiye), Atalay Taşdiken, Hacı Mehmet Duranoğlu, 85’37”

Türkiye’nin en önemli saz ve söz ustalarından Neşet Ertaş’ın özellikle Almanya yılları ve sonrasına odaklanan belgesel, hayatını, sanatını, duygu ve düşüncelerini; yaşadığı mekanları görüntüleyerek, bir vesileyle yolları kesişmiş veya hayatına tanıklık etmiş önemli isimlerle söyleşiler eşliğinde, kurumsal ve kişisel arşivlerde dağınık halde bulunan fotoğraflarını, görüntülerini, seslerini bir araya getiriyor. Neredeyse her sözüne, anlattığı her anıya “Efendim, sizden de sır çıkmaz ya..!” diye başlayan sanatçının hayatını sıcak, samimi, tevazu sahibi, bilge bir ozana yaraşır bir şekilde belgeliyor.

Bugs (Makedonya), Igor Ivanov Izi, 15’

Tamamen kendi dünyasında yaşayan genç bir adama ne olur? Melankolik ve güçlü görüntüler, çocuğun şimdiki zamana bakışını açığa çıkarırken geçmişinden hatıraları geri getiriyor.

Kıyıda (Türkiye), Ebru Ceylan, 6’49”

Film, şehrin kenarında yaşayan bir ailenin hayatından kesitlerIe ve küçük oğullarının bu konudaki merakını konu alıyor.

Mirâciyye: Saklı Miras (Türkiye), Murat Pay, 60’04''

 18. yüzyılın başlarında vefat eden büyük bestekâr Nâyî Osman Dede’nin kaleme aldığı ve bestelediği Mirâciyye, Türk müziğinin başyapıtlarından birisi kabul edilir. Kurmaca belgesel, Raci’nin çocukluk, gençlik ve orta yaş dönemleri üzerinden dört ayrı hikâyeyle saklı miras Mirâciyye’nin peşine düşme serüvenini konu edinir. 

Salvador Dali (Kırgızistan ), Eldiar Madakim, 18’58”

Her gün küçük Orozbek okula gitmek için uzun bir mesafe yürümek ve bir nehir geçmek zorunda. Çünkü orası, hayaline yaklaşma şansı bulduğu yer.

The Lover (Makedonya), Igor Ivanov Izi, 8’

Başarısız bir sirk sanatçısı, bir zamanlar aşık olduğu akrobatik becerilerini kullanarak sevgilisini geri kazanmayı ve onu yeni sevgilisinin kucağından çekmeyi başardı.

Yasak Rüya (Türkiye), Faysal Soysal, 4’36’

Her gün küçük Orozbek okula gitmek için uzun bir mesafe yürümek ve bir nehir geçmek zorunda. Çünkü orası, hayaline yaklaşma şansı bulduğu yer.

Bir Hekimin Anıları (Türkiye), Biket İlhan, 60’

Bir Hekimin Anıları, Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türkiye Cumhuriyeti’ne geçiş sürecinde Türk tıbbının modernleşmesine ve kadınların hayatına birçok şekilde katkıda bulunan kadın hastalıkları ve doğum uzmanı Doktor Besim Ömer (Akalın) Paşa’nın hayatını ve çalışmalarını anlatan bir belgeseldir. Bütün hayatını toplum sağlığına ve Türk tıbbının gelişimine adamış Besim Ömer Paşa çalışmaya, ne yazık ki henüz bu tarz bir gelişime hazır olmayan bir topluma rağmen, ısrarla devam etmiştir. Karşılaştığı tüm zorluklara rağmen çoğu hedefine ulaşmış ve hayattayken toplumda takdir görmeye başlamıştır. 

Yüzyıldır Açılmamış Mektuplar (Türkiye), Hayriye Savaşçıoğlu, 35’

Birinci Dünya Savaşı döneminde 3 kıtada farklı cephelerde savaşan Osmanlı askerlerinden esir düşenlerin bir kısmı memleketlerine 1922’de dönebildi. Bu askerlerin 7 yıla varan esaret dönemlerinde ailelerine yazdıkları mektuplar onlarla tek iletişim araçlarıydı.
Sibirya’da esir kamplarında kalan ve Japon gemisi Heimei-Maru ile İstanbul’a dönmek için yola çıkan 3 askerin ailelerine yazdığı yüz yıldır Kızılay arşivlerinde bekleyen mektupları torunlarına ulaştırıyoruz. Dedelerini sadece anlatılanlardan tanıyan bu 3 torun mektupları aldıklarında neler hissedecekler?